Zespół jelita drażliwego – dieta, o której powinieneś pamiętać

Masz zespół jelita drażliwego? Poznaj zasady odżywiania i pokarmy, które Ci służą. Dieta wg poniższych zaleceń naszych lekarzy jest Twoim najlepszym sprzymierzeńcem w łagodzeniu objawów żołądkowo-jelitowych. Głowa do góry! Dieta przy jelicie drażliwym jest nadal smaczna i różnorodna.

Zespół jelita drażliwego – dieta i wskazania do jej wprowadzenia

Zespół jelita drażliwego to uciążliwe zaburzenie żołądkowo-jelitowe. Funkcjonowanie z przykrymi objawami (biegunka, gazy czy zaparcia) nie jest łatwe. Tego typu objawy zespołu jelita drażliwego potrafią odbierać przyjemność jedzenia… Jednak wcale nie musi tak być!

Właściwie skomponowany codzienny jadłospis, bezpieczny dla wrażliwego układu pokarmowego, powinien też dobrze smakować. W przeciwnym wypadku, możesz zniechęcić się do przestrzegania diety i narazić na nasilenie przykrych objawów.

Podstawowe założenia dotyczą nie tylko samej diety, ale Twojego zdrowego stylu życia:

Dieta przy jelicie drażliwym – charakterystyka sposobu żywienia 

Zastanawiasz się, czy przy leczeniu zespołu jelita drażliwego istnieje jedna uniwersalna dieta? Odpowiedź brzmi: nie. Dieta IBS powinna być dopasowana do Twoich indywidualnych odczuć. Warto komponować ją ze szczególną starannością, aby do minimum ograniczyć przykre reakcje organizmu i objawy zespołu jelita drażliwego. 

Jak to zrobić? Przede wszystkim należy wykluczyć produkty, które nasilają objawy ze strony układu pokarmowego, a postawić na produkty wspierające działanie jelit.

Masz zespół jelita drażliwego? Co jeść:

• nabiał: produkty mleczne i przetwory mleczne bez laktozy, mleko bez laktozy, mleko ryżowe, mleko migdałowe, mleko kokosowe, jogurt bez laktozy, twarde sery, np. feta czy brie;
• owoce: banany, jagody, kantalupa, grejpfrut, kiwi, cytryna, limonka, pomarańcze i truskawki;
• warzywa: pędy bambusa, kiełki fasoli, marchew, szczypiorek, ogórki, bakłażan, imbir, sałata, oliwki, pasternak, ziemniaki, dymka i rzepa;
• białko: wołowina, wieprzowina, kurczak, ryby, jajka i tofu;
• 10-15 sztuk dziennie: migdały, orzechy makadamia, orzeszki ziemne, orzeszki piniowe i orzechy włoskie;
• ziarna: owies, otręby owsiane, otręby ryżowe, makarony bezglutenowe, biały ryż, kukurydza, mąka kukurydziana i komosa ryżowa.

Masz jelito drażliwe? Czego nie jeść:

• laktozy: mleko krowie, jogurt, budyń, lody, twaróg, ser ricotta i mascarpone;
• fruktozy: jabłka, gruszki, brzoskwinie, wiśnie, mango, arbuz, morele, jeżyny, nektarynki, brzoskwinie i śliwki;
• fruktanów: karczochy, szparagi, brukselka, brokuły, kalafior, buraki, czosnek i cebula;
• substancji słodzących: miód i nektar z agawy, syrop kukurydziany, sorbitol, mannitol, ksylitol, maltitol oraz izomalt w gumach do żucia, cukierkach, lekach czy kroplach na kaszel;
• pszenicy: produkty pszenne, chleb, makarony, ciasta;
• ciecierzycy, soczewicy, fasoli i produktów sojowych.

Zespół jelita drażliwego – jadłospis, który może być Twoją inspiracją 

Co to jest dieta lowFODMAP?

Przy zespole jelita drażliwego zaleca się spożywanie produktów określanych jako lowFODMAP, czyli o niskiej zawartości FODMAP. Dlaczego? Produkty bogate w FODMAP mogą nasilać objawy choroby IBS, czyli dolegliwości żołądkowo-jelitowe typu ból brzucha, biegunki czy wzdęcia.

FODMAP (z ang. Fermentable Oligosaccharides, Disaccharides, Monosaccharides Polyols), czyli Fermentujące Oligo- Di- i Monosacharydy oraz Poliole, to grupa krótkołańcuchowych węglowodanów słabo wchłanianych, szybko fermentujących, a także o wysokim ciśnieniu osmotycznym.  A więc takie związki jak fruktoza, laktoza, fruktany, galaktany i poliol.

lowFODMAP, czyli produkty zalecane w diecie IBS to: 

• warzywa: pędy bambusa, papryka, bok choy/pak choi (kapusta), marchew, seler, boćwina, szczypiorek, bakłażan, zielona fasola, sałata, pasternak, dynia, pomidory, ogórek, ziemniak, szpinak, cukinia;
• rośliny strączkowe: ciecierzyca w puszce,
• owoce: banan, jagody, karambola, grejpfrut, winogrona, melon, kiwi, cytryna, limonka, mandarynka, pomarańcza, marakuja, maliny, truskawki;
• zboża: mąki i produkty bez pszenicy (wykonane z nich np. chleb, makaron, krakersy), owies, jęczmień, gryka, kukurydza, ryż, komosa ryżowa, niewielkie ilości żyta;
• mleko i produkty mleczne pozbawione laktozy: sery twarde, mleko, jogurty, roślinne zamienniki;
• słodziki: cukier, glukoza, sztuczne substancje słodzące niekończące się na „ol”, np. sukraloza, aspartam.

Jaka jest skuteczność diety lowFODMAP? 

Biorąc pod uwagę zespół jelita drażliwego, dieta o niskiej zawartości FODMAP może wywierać nań korzystny efekt terapeutyczny pod kątem złagodzenia dolegliwości. Należy zaznaczyć, że brakuje wystarczających dowodów naukowych, aby ten sposób żywienia uznać za rutynową metodę leczenia chorób układu pokarmowego. Jednak eksperci Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii dokonali przeglądu piśmiennictwa, z którego wynika, iż skuteczność diety lowFODMAP jest porównywalna z innymi zaleceniami dietetycznymi stosowanymi u Pacjentów z IBS. 

Zespół jelita drażliwego – dieta, która złagodzi dolegliwości!

Podsumowując, nie ma jednego prawidłowego sposobu żywienia ze względu na różne typy, objawy i stopień zaawansowania IBS. Natomiast teoria i praktyka żywieniowa w połączeniu z samoobserwacją sposobu, w jaki Twój organizm reaguje na spożywane produkty, pomogą zmniejszyć objawy jelita drażliwego. Warto podnieść jakość życia, dlatego zachęcamy Cię do korzystania z praktycznych porad naszych specjalistów gastroenterologii.

Jak złagodzić wzdęcia, skurcze i nadmiar gazów jelitowych?

• Regularnie jedz produkty z owsa, np. owsiankę.
• Codziennie spożywaj 1 łyżkę nasion lnu. 
• Unikaj produktów ciężkostrawnych, np. kapusty, brokułów, kalafiora, brukselki, fasoli, cebuli i suszonych owoców.
• Wystrzegaj się produktów zawierających sorbitol.
• Korzystaj z farmaceutyków, np. Buscopan lub olejek z mięty pieprzowej.

Jak zmniejszyć ilość luźnych stolców?

• Ogranicz pokarmy bogate w błonnik: orzechy, nasiona, produkty pełnoziarniste np. brązowy chleb i brązowy ryż.
• Unikaj produktów zawierających sorbitol.

Jak złagodzić zaparcia?

• Pij dużo wody.
• Jedz owies, rośliny strączkowe, marchew, obrane ziemniaki i nasiona lnu, by zwiększyć ilość rozpuszczalnego błonnika.

Pamiętaj, że warto konsultować swoją dietę z lekarzem prowadzącym – czekamy na Ciebie w Centrum Zdrowia MDM.