SIBO – co to za choroba?
Jest to jedna z wielu chorób układu pokarmowego. W poniższym artykule przybliżymy temat tej stosunkowo nieczęstej, acz dotkliwej przypadłości. Dowiesz się, skąd się bierze SIBO, co to jest za schorzenie oraz poznasz objawy, diagnostykę i możliwości jej leczenia
Spis treści:
SIBO – co to za choroba? Przegląd objawów
Zastanawiasz się, skąd wzięła dość obcobrzmiąca nazwa: choroba SIBO? Co to dokładnie oznacza? To skrót od „small intestinal bacterial overgrowth”, czyli po polsku: rozrost bakteryjny jelita cienkiego.
U osób chorych dochodzi do nadmiernego rozrostu bakterii w jelicie cienkim. Prowadzi to do nieprawidłowości w trawieniu i przyswajaniu składników odżywczych z przyjmowanych pokarmów. Choroba często daje bardzo wiele objawów żołądkowo-jelitowych.
SIBO objawy najczęściej występujące to:
- Bóle brzucha i wzdęcia.
- Uczucie pełności w jamie brzusznej.
- Utrata apetytu.
- Zaburzenia motoryki przewodu pokarmowego – przewlekłe biegunki lub zaparcia.
W przypadku przedłużającej się choroby i braku prawidłowej diagnozy SIBO – złe wchłanianie składników odżywczych może powodować konsekwencje w postaci objawów:
- Utrata masy ciała.
- Niedożywienie.
- Niedobory witamin i minerałów.
- Obrzęki ciała – na skutek braku wchłaniania białek z pokarmów.
- Osteoporoza – wynikła z niedoboru witaminy D.
- Kurza ślepota i zaburzenia gojenia ran – powstające z powodu niedoboru witaminy A.
- Objawy anemii i osłabienie na skutek niedoboru witaminy B12.
Co ważne – bóle brzucha i wzdęcia mogą być objawami bardzo wielu różnych zaburzeń lub chorób układu pokarmowego. Należą jednak do najczęstszych objawów SIBO.
Zawsze warto skonsultować takie objawy ze specjalistą gastroenterologii. Lekarz, który przeprowadzi wywiad, badanie oraz diagnostykę w celu ustalenia dokładnej przyczyny Twoich dolegliwości, będzie w stanie postawić trafną diagnozę.
SIBO – przyczyny powstania choroby oraz czynniki ryzyka
Powiedzieliśmy już sobie, że przez szereg objawów rozrost bakteryjny jelita cienkiego nazywamy zespół SIBO. Co to jest za choroba, w której duża ilość bakterii w jelicie jest nieprawidłowością? To często zadawane pytanie, bo przecież zwykle mówi się o niezbędnej i dobroczynnej obecności bakterii w ludzkim organizmie.
Rzeczywiście – fizjologicznie przewód pokarmowy zamieszkiwany jest przez tzw. bakterie jelitowe. Jednak nie przy SIBO. Co to jest właściwie ów rozrost bakteryjny? To sytuacja, w której nie tylko liczba bakterii w jelicie cienkim gwałtownie wzrasta, ale, co gorsza, dotyczy to przede wszystkim tych bakterii, które nie występują powszechnie w świetle jelita cienkiego. Zatem te bakterie to niejako nie „rezydentki”, ale niechciani goście.
Jak to się dzieje? Ryzyko wystąpienia SIBO, czyli namnażania niechcianych bakterii, pojawia się w sytuacjach spowolnionego przepływu treści pokarmowej do dalszych części jelita. Tak dzieje się np. w zespole jelita drażliwego lub cukrzycy, a także u osób z anatomicznymi zmianami w jelitach lub po operacjach na jamie brzusznej.
Sprzyjające rozwojowi SIBO czynnika ryzyka to również:
- Inne choroby przewodu pokarmowego wpływające na procesy trawienia.
- Zespoły zaburzeń odporności.
- Starszy wiek pacjentów.
- Niektóre leki, m.in. opioidy oraz leki zmniejszające wydzielanie soków żołądkowych.
Zobacz również: Zespół jelita drażliwego – dieta, o której powinieneś pamiętać
Diagnostyka SIBO – jak leczyć, aby działać skutecznie?
Aby leczyć skutecznie, trzeba postawić trafną diagnozę. W trakcie diagnostyki SIBO najczęściej wykonywanym badaniem jest tzw. wodorowy test oddechowy z glukozą lub laktozą. Przyjrzyjmy się, na czym on polega.
U osób chorujących na SIBO bakterie obecne w przewodzie pokarmowym wytwarzają gazy: wodór i metan, których obecność można stwierdzić w powietrzu wydychanym przez pacjenta.
Wodorowy test oddechowy polega na wypiciu roztworu, a następnie wykonaniu serii pomiarów zawartości wspomnianych gazów w wydychanym powietrzu. To prosty i nieobciążający dla pacjenta test, a stwierdzenie obecności wodoru lub metanu wraz z objawami klinicznymi może stanowić podstawę do dobrego rozpoznania choroby.
Do innych badań, wykonywanych również przez naszych specjalistów gastroenterologów w Centrum MDM w diagnostyce SIBO, zaliczamy badania mikrobiologiczne próbek pobranych z jelita cienkiego w trakcie badań endoskopowych. Badanie to należy do złotego standardu w rozpoznawaniu SIBO. Jednakże jest ono sposobem inwazyjnym.
Badania endoskopowe oraz histologiczne wycinków pobranych w tracie endoskopii zwykle nie wykazują nieprawidłowości. Dlatego u niektórych pacjentów wskazane może być wykonanie badania RTG przewodu pokarmowego z zastosowaniem środka kontrastującego. W ten sposób może zostać uwidocznione upośledzenie pasażu pokarmu lub nieprawidłowości anatomiczne.
Przeprowadza się również badania laboratoryjne krwi – jednak tu nieprawidłowości stwierdza się zwykle dopiero w zaawansowanej postaci zespołu rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego.
Niestety, nie ma jednego badania diagnostycznego pozwalającego na jednoznaczne ustalenie rozpoznania SIBO. Objawy pacjenta oraz wyniki badań dodatkowych zawsze powinny być analizowane łącznie przez specjalistę gastroenterologa.
Jak złagodzić SIBO? Leczenie w różnych formach
Skuteczne leczenie SIBO polega na działaniu przyczynowym. To oznacza, że celem leczenia jest zmniejszenie liczby bakterii w jelicie cienkim, co w konsekwencji powoduje ustąpienie objawów choroby.
Podstawową formą leczenia jest kuracja antybiotykami, czyli lekami przeciwbakteryjnymi. U większości pacjentów krótka kuracja farmaceutykami przynosi znaczną ulgę w dolegliwościach, nawet jeżeli wyniki testów w kierunku SIBO nie dały jednoznacznych wyników.
Pamiętaj jednak, że po zakończeniu zażywania leków bakterie mogą powrócić. Dlatego konieczne może być długotrwałe leczenie oraz – co równie istotne – wyeliminowanie czynników sprzyjających rozwojowi SIBO. Tu szczególną uwagę warto zwrócić na prawidłowe leczenie chorób przewlekłych.
Kolejnym istotnym aspektem leczenia jest sposób żywienia. O tym zawsze mówimy i będziemy powtarzać przy każdej okazji. Nasze wskazania w przypadku SIDO to:
- Regularne, ale niezbyt obfite posiłki.
- Dieta lowFODMAP (żywność o niskiej zawartości niektórych cukrów pozwoli uniknąć nadmiernej fermentacji i powstawaniu gazów w jelicie).
- Suplementacja witamin i minerałów – jeśli w trakcie diagnostyki stwierdzono niedobory.
- W przypadku przewlekłych biegunek – można rozważyć leki zmniejszające ich nasilenie.
- Przy występujących zaparciach – leki poprawiające pasaż jelitowy.
Przeczytaj również: Badanie kliniczne – co to jest? Wszystko, co powinieneś wiedzieć
Pamiętaj, jeśli masz podejrzenia lub objawy wskazujące na choroby układu pokarmowego, koniecznie zgłoś się na konsultacje i badania. W Centrum Zdrowia MDM nasi specjaliści gastroenterolodzy mają wieloletnie doświadczenie w diagnostyce chorób przewodu pokarmowego, w tym również SIBO.
W naszej klinice dysponujemy pełną diagnostyką SIBO:
- Wykonujemy testy wodorowe u dzieci i dorosłych.
- Badania endoskopowe górnego i dolnego odcinka przewodu pokarmowego.
Po uzyskaniu szczegółowego wywiadu na temat Twoich dolegliwości będziemy w stanie poznać przyczyny SIBO oraz otoczyć Cię – lub Twoich bliskich – odpowiednią opieką i leczeniem.
Jeśli odczuwasz opisane dolegliwości jelitowe, skontaktuj się z nami. W Centrum Zdrowia MDM znajdziesz szeroką ofertę usług,
w tym także w zakresie opieki gastroenterologicznej.
